Ալբինիզմ

Ալբինիզմը կամ այլ կերպ ասած լսնամաշկությունը ի ծնե մաշկի պիգմենտների բացակայությունն է: Տարբերակվում են ալբինիզմի լրիվ և մասնակի դեպքեր։ Ալբինոսների մաշկը սպիտակավարդագույն է, մազերը սպիտակ են, աչքերը՝ կարմիր։ Նրանց մաշկը արևի տակ ոչ թե մգանում, այլ այրվում է։ Լսնամաշկությամբ (ալբինիզմ) տառապող անձանց մոտ նկատվում է լուսավախություն, քանի որ լույսի ճառագայթները նրանց աչքի մեջ թափանցում են ոչ միայն բբի, այլև գունակազուրկ ծիածանաթաղանթի միջոցով։ Ըստ գիտնականների՝ ալբինիզմն առաջանում է օրգանիզմում տիրոզինազ ֆերմենտների բացակայության արդյունքում։ Այդ ֆերմենտը սինթեզում է նյութ, որը պատասխանատու է մարմնի նորմալ գունավորման համար։ Լսնամաշկություն, լսնամորթություն՝ մարդու և կենդանիների գունազրկություն (մաշկի, մազերի, աչքի ծիածանաթաղանթի բնական գունավորման` պիգմենտացիայի բացակայություն),կանաչատություն (բույսերի դեպքում)։ Ալբինիզմը գենետիկորեն փոխանցվող վիճակ է:
Այն կարող է փոխանցվել միայն երկկողմանի ծնողական գեների առկայության պարագայում` նույնիսկ նրանց մոտ ալբինիզմի դրսևորման բացակայության  դեպքում: Վիճակագրության համաձայն` սևամորթերի մոտ ավելի շատ են ծնվում քան եվրոպացիների շրջանում։ Սպիտակամաշկ երեխաների 3000-ից մեկը ալբինոս է։ Այսպիսի երեխա ծնվում է, եթե երկու ծնողներն էլ ունենում են այդպիսի գեն, որը ռեցեսիվ է։ Ալբինիզմը ոչ հազվադեպ զուգորդվում է զարգացման այլ արատների հետ՝ խուլ-համրություն, էպիլեպսիա, գաճաճություն և այլն։ Պիգմենտի բացակայության պատճառով ալբինոսները չափազանց զգայուն են ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների նկատմամբ։  Առաջին անգամ ալբինոսներին մեր թվարկության 1-ին դարում նկարագրել է Պլինիոս Կրտսերը։ Բույսերի մեջ այն դրսևորվում է ամբողջ բույսի կամ դրա առանձին մասերի կանաչ գունավորման խիստ սակավության կամ բացակայության դեպքում։ Լուսավախության վերացման համար խորհուրդ է տրվում կրել (անպայման ակնաբույժի ցուցումով) լուսազտիչներով ակնոց։ Ալբինիզմը բավական հազվադեպ երևույթ է բնության մեջ։ Յուրաքանչյուր 20 հազար ծննդաբերությանը բաժին է ընկնում իսկական ալբինոսի մոտավորապես մեկ ծնունդ։

Ալբինիզմի տեսակները՝

(OA) - ազդում է հիմնականում աչքերի վրա: Հնարավոր նշաններից է աչքերի անկանոն շարժումը:

(OCA) - տիպի ալբինիզմն ազդում է մազերի, մաշկի և աչքերի գունանյութի վրա: Այս տիպի ալբինիզմ ունեցող մարդիկ խոցելի են տեսողական խնդիրների, մաշկի քաղցկեղի  և արևի ճառագայթների հանդեպ:

(HPS) - հիմնական հատկանիշներն են` արյունահոսությունը, կապտուկները, թոքերի խնդիրները, աղիքային խանգարումները: Հազվադեպ հանդիպող տեսակ է:

(CHS) - հիմնական ախտանիշներից բացի, դրսևորվում է արյան առատ սպիտակ գնդիկներով, վարակների հանդեպ դիմադրողականության նվազմամբ: Հազվադեպ հանդիպող տեսակ է:

(GS) - հիմնական հատկանիշներն են` իմունային անբավարարությունը և նյարդային խնդիրները: Խիստ հազվադեպ հանդիպող տեսակ է, մինչ օրս հայտնի է նման 60 դեպք: